سید حمیری در ابتدا از خوارج بود وقتی که بی اساس بودن این گروه برایش روشن شد به کیسانیه رو آورد و در این عقیده نیز نتوانست دوام بیاورد در نهایت نور حقیقت در دلش روشن شده و به حقانیت شیعه امامی پی برد و شیعه امامی شد و شرف حضور به محضر امام صادق و امام کاظم ـ علیهما السّلام ـ نائل گردیده و با آن حضرات ملاقات نمود. از سید حمیری دیوان شعری باقی است که در مدح و مراثی اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ سروده است. (شبستری، ۱۴۲۱ هـ ،ج۲، ص ۱۳۳) .
حمیرى در افشاى مظالم بنى امیّه و رسوایى کارگزاران اموى اهتمام فراوانى داشته و در نشر معارف آل اللَّه نیز در میان شعراى عرب، شاخص بوده است.
وی از بزرگترین شاعران تاریخ ادبیات عرب است. حمیر قبیلهاى عربى-یمنى و قبیلهاى ریشهدار و داراى مجد و مکانت اجتماعى والا در میان قبایل عربى بوده که به شجاعت، کرامت و رعایت حقّ جار معروف و مشهور بوده و این است که به سید حمیرى از طرف پدر، ارزش و اعتبار مىدهند (شیخالرییس کرمانی،۱۳۸۸ ، ص ۱۵۸) . سید حمیری چند هزار قصیده درباره فضایل آل محمد و آل علی سروده است ولی بیشترین اشعار او در مدح علی بن ابی طالب (ع) است.
سید حمیری با ذکر مناقب و مدایح اهل بیت و بیان ادله و براهین ولایت حضرت علی ابن ابی طالب(ع)در اشعار خود خدمت عظیمی به مکتب اهل بیت کرده که شایسته است در اعتلای نام و آثار او کوشش شود و بیمهری نویسندگان غیر شیعی نسبت به او جبران گردد.
روایات مختلفی وجود دارد، ولى جامع همه آنها این است که هدایت او در محضر امام صادق (ع) بوده است؛ یا با تأثیر کلام خود آن حضرت و یا به وسیله «مؤمن الطاق» که از اصحاب حضرت امام صادق (ع) به شمار مىرود و از آن تاریخ ، سید به عنوان یک فرد شیعه امامى مخلص، با تیغ زبان در میدان ادب، به دفاع از عقیده و آرمان شیعه امامیه اثنى عشریه پرداخته است ( همان ص ۱۶۳ ) .
۴-۴-۹-۳-۲ ابو المستهل کُمیت بن زید اسدی (م ۱۲۶ قمری)
یکی از بهترین شاعران و از اولین شعرایی است که در مدح و منقبت اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ شعر گفته و در این راستا متحمل سختی و مشقت نیز شده است . کمیت ، در سال (۶٠ ه. ق) در روزگار شهادت امام حسین-علیه السلام-در شهر کوفه دیده به جهان گشود و در ان جا پرورش یافت.
وی در روزگار بنی امیه میزیست. از معروف ترین قصائد وی ، هاشمیات است . نقل است که چون کمیت قصیدۀ هاشمیات را گفت به بصره رفت و بر فرزدق[۵] شاعر عرضه کرد. فرزدق او را تحسین نمود و امر به اشاعه ی آن فرمود پس کمیت به جانب مدینه رفت و به عرض حضرت باقر (ع) رسانید حضرت دعا کرد او را آن گاه به نزد عبد اللّه بن حسن و سایر بنى هاشم رفت و براى ایشان نیز بخواند (قمی، ۱۳۶۹ ، تهران ، ص ۴۱۵ ) .
کمیت در جوانى به تعلیم کودکان در مسجد کوفه مشغول بود و از همان هنگام شعر مىسرود. بعد ها وی شاعرى چیرهدست گردید و قبیلهاش او را شاعر برگزیدهى خویش قرار داده و از او خواستند تا با سرودههایش به دفاع از قبیله برخیزد. کمیت با زید بن على و امام محمد باقر (ع) و امام جعفر صادق (ع) پیوسته در ارتباط بود و از این دو امام خط مىگرفت. وى سرایندهى زبردست شیعه در عصر اموى بود که پیوسته با سرودههایش از شیعیان و اعتقاداتشان دفاع مىنمود و از هیچ تلاشى براى پیشبرد اهداف تشیع کوتاهى نمىکرد.
درباره کمیّت گفته اند که ده خصلت داشت که شاعران دیگر نداشتند: خطیب بنى اسد، فقیه شیعه، حافظ قرآن، جسور، کاتب خوش خط، عالم به انساب، جدلى و مناظر و اول کسى است که درباره تشیّع آشکارا مناظره کرده، تیراندازى ماهر و بى نظیر در بنى اسد، دلاور میدان کارزار و سخى و مقدّس بود.
ائمه اطهار( ع) نیز که به کاربرد و نفوذ شعر کاملا واقف بودند، از شعراى شیعه تکریم و تجلیل کافى مىکردند. روزى کمیت اسدى خدمت امام باقر (ع) رسید و قصیده میمیّهاش را سرود، تا رسید به این بیت:
و قتیل بالطف غودر منهم بین غوعاء امّه و طغام [۶]
امام باقر (ع) گریست و فرمود:
«اى کمیت! اگر ما ثروتى داشتیم، به تو عطا مىکردیم؛ ولى آنچه را رسول خدا صلّى اللّه علیه و اله به حسّان بن ثابت فرمود، به تو مىگویم: تا مادامى که از ما اهل بیت دفاع مىکنى از طرف روح القدس تأیید شدهاى» (مسعودى ،ج ٣، ص ٢۵۴).
۴-۴-۹-۳-۳ سفیان بن مصعب عبدى کوفى
«ابو محمد سفیان بن مصعب عبدى کوفى» از شعراى مشهور شیعه است. کنیه او ابو محمد یا ابو عبد الله و نام او، سفیان یا سیف ضبط شده و در هر حال به عبدى کوفى معروف است. کلمه عبدى از باب نسبت به عبد القیس بن ربیعه بن نزار است ( امین ، ج ٧، ص ٢۶٧ ) . صاحب اعیان الشیعه بدون اینکه سخنى از تاریخ تولد او بیاورد، وفاتش را سال ١٢٠ ه. ق در کوفه ضبط کرده است. صاحب الغدیر بکلى این نظر را ردّ مىکند و می گوید : « تاریخ تولد و وفات عبدى را دقیقا به دست نیاوردیم، جز اینکه مىدانیم به خدمت امام صادق (ع) رسیده و از آن حضرت روایت مىکرده و با سید حمیرى (متولد ١٠۵ و متوفى ١٧٨ ه. ق) دیدار کرده است (امینی، ج۲ ، ص ۲۹۷ ) .
وی از سرایندگان خاندان پاک پیامبر بود که با محبت و شعر خود به پیشگاه آنان تقرب جست و با صدق نیت و خلوص ارادت از پذیرفتهشدگان درگاه آنان گردید.
او در اشعار خود، از مناقب مشهور مولا امیر مؤمنان علیه السلام ، فراوان آورده و در تمجید آن امام و نسل پاک و پاکیزه اش، زیاد سخن گفته و در عزا و ماتمشان و رنج و دشوارى هایى که گرفتارش بودند ، مرثیه سرایى کرده است. وی با
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید. |