کابل فشار قوی کابلی است که برای انتقال برق در ولتاژهای بالا (بالای 36 کیلوولت) استفاده میشود. این کابلها باید دارای ویژگیهای خاصی باشند تا بتوانند در شرایط ولتاژ بالا و جریان بالا، عملکرد مناسبی داشته باشند.
لایه های کابل فشار قوی:
کابل فشار قوی از سه لایه اصلی تشکیل شده است:
- رسانا: رسانای کابل فشار قوی معمولاً از مس یا آلومینیوم ساخته میشود. رسانای مس دارای رسانایی الکتریکی بالاتری از آلومینیوم است، اما آلومینیوم ارزانتر است.
- عایق: عایق کابل فشار قوی باید از موادی ساخته شود که دارای مقاومت الکتریکی بالا، پایداری حرارتی بالا و مقاومت در برابر آب و رطوبت باشد.
- روکش: روکش کابل فشار قوی باید از موادی ساخته شود که دارای مقاومت مکانیکی بالا، مقاومت در برابر اشعه ماوراء بنفش و مقاومت در برابر خوردگی باشد.
علاوه بر این لایههای اصلی، کابلهای فشار قوی ممکن است دارای لایههای دیگری نیز باشند، مانند:
- شیلد: شیلد کابل فشار قوی برای محافظت از کابل در برابر میدانهای الکتریکی خارجی استفاده میشود.
- لایه محافظتی: لایه محافظتی کابل فشار قوی برای محافظت از کابل در برابر آسیبهای مکانیکی استفاده میشود.
انواع کابلهای فشار قوی:
کابلهای فشار قوی در انواع مختلفی تولید میشوند که با توجه به شرایط محیطی و کاربرد مورد نظر، انتخاب میشوند. برخی از انواع کابلهای فشار قوی عبارتند از:
- کابلهای هوایی: کابلهای هوایی برای نصب روی دکلهای برق استفاده میشوند.
- کابلهای زمینی: کابلهای زمینی برای دفن در زیر زمین استفاده میشوند.
- کابلهای زیر آب: کابلهای زیر آب برای انتقال برق در زیر آب استفاده میشوند.
کابلهای فشار قوی نقش مهمی در تأمین برق در سطح کشور دارند. این کابلها برای انتقال برق از نیروگاهها به مراکز مصرف، استفاده میشوند.
استانداردهای کابل فشار قوی
استانداردهای کابل فشار قوی، مشخصات فنی این کابلها را تعیین میکنند. این استانداردها توسط سازمانهای بینالمللی و ملی تدوین میشوند و توسط تولیدکنندگان کابلهای فشار قوی رعایت میشوند.
استانداردهای کابل فشار قوی معمولاً شامل موارد زیر هستند:
1- مشخصات رسانا:
رسانای کابل فشار قوی معمولاً از مس یا آلومینیوم ساخته میشود. رسانای مس دارای رسانایی الکتریکی بالاتری از آلومینیوم است، اما آلومینیوم ارزانتر است.
قطر رسانا بر اساس ولتاژ کابل تعیین میشود. کابلهای با ولتاژ بالاتر، باید دارای رساناهای با قطر بیشتر باشند.
2- مشخصات عایق:
عایق کابل فشار قوی باید از موادی ساخته شود که دارای مقاومت الکتریکی بالا، پایداری حرارتی بالا و مقاومت در برابر آب و رطوبت باشد.
عایق کابلهای فشار قوی معمولاً از نوع XLPE (پلی اتیلن شبکهای) ساخته میشود.
3- مشخصات روکش:
روکش کابل فشار قوی باید از موادی ساخته شود که دارای مقاومت مکانیکی بالا، مقاومت در برابر اشعه ماوراء بنفش و مقاومت در برابر خوردگی باشد.
روکش کابلهای فشار قوی معمولاً از نوع PVC (پلی وینیل کلرید) ساخته میشود.
4- مشخصات شیلد
شیلد کابل فشار قوی برای محافظت از کابل در برابر میدانهای الکتریکی خارجی استفاده میشود.
شیلد کابلهای فشار قوی معمولاً از نوع آلومینیومی یا فولادی ساخته میشود.
5- مشخصات محیطی
استانداردهای کابل فشار قوی، شرایط محیطی مختلفی را که کابل باید بتواند در آنها کار کند، تعیین میکنند. این شرایط شامل دما، رطوبت، تابش خورشید و سایر عوامل محیطی است.
استانداردهای کابل فشار قوی در ایران:
استانداردهای کابل فشار قوی در ایران توسط سازمان ملی استاندارد ایران (ISIRI) تدوین میشوند. برخی از استانداردهای کابل فشار قوی در ایران عبارتند از:
- ISIRI 60228: کابلهای قدرت
- ISIRI 60502: کابلهای قدرت با عایق XLPE
- ISIRI 60840: هادیهای کابلهای قدرت
استانداردهای کابل فشار قوی در سایر کشورها نیز توسط سازمانهای استاندارد ملی آن کشورها تدوین میشوند.
استانداردهای کابل فشار قوی در کشورهای دیگر
برخی از استانداردهای کابل فشار قوی در کشورهای دیگر عبارتند از:
- IEC 60228: کابلهای قدرت
- IEC 60502: کابلهای قدرت با عایق XLPE
- IEC 60840: هادیهای کابلهای قدرت
رعایت استانداردهای کابل فشار قوی، نقش مهمی در ایمنی و عملکرد این کابلها دارد.